Nieuws

Wanneer is de kantonrechter bevoegd?

Onderscheid relatieve en absolute competentie

Bij het instellen van een vordering is van belang dat men dat wel bij de daartoe bevoegde rechtbank doet. Er is daarbij sprake van een onderscheid tussen relatieve bevoegdheid (waar is de bevoegde rechtbank gevestigd?) en de absolute competentie (welk soort rechtbank is bevoegd?). In deze blog ligt de focus op de absolute competentie.

Kanton/Sector Civiel

In geval van een geschil is de rechtbank bevoegd om in eerste aanleg, de eerste keer dat een geschil aanhangig wordt gemaakt, bevoegd recht te spreken. De rechtbank is in feite opgedeeld in twee lagen: de kamer voor kantonzaken (voor het gemak hierna “kantonrechter”) en de andere zaken dan kantonzaken (hierna “Sector Civiel”).

De voornaamste verschillen tussen deze twee rechtsingangen is dat bij het kantongerecht geen sprake is van een verplichte procesvertegenwoordiging, gedaagde geen griffierecht verschuldigd is, dat voor eiser een lager griffierecht van toepassing is dan in Sector Civiel en dat er (in beginsel) kortere termijnen van toepassing zijn in de procedure.

Om de vraag te beantwoorden of de kantonrechter bevoegd is om kennis te nemen van het geschil dient te worden gekeken of sprake is van een aardvordering dan wel een waardevordering die tot de competentie van de kantonrechter behoren.

Aardvordering

Een aardvordering is een vordering waarvan in de wet reeds is vastgelegd dat deze in alle gevallen, dus ongeacht de hoogte van de vordering, tot de competentie van de kantonrechter vallen. Het gaat daarbij om:

• een arbeidsovereenkomst;

• een CAO;

• algemeen verbindend verklaarde bepalingen van een CAO;

• een VUT overeenkomst (als bedoeld in de Wet Kaderregeling vut overheidspersoneel);

• een consumentenkredietovereenkomst met een kredietsom van ten hoogste € 40.000,00;

• een agentuurovereenkomst;

• een huurovereenkomst;

• een huurkoopovereenkomst;

• een consumentenkoopovereenkomst.

Waardevordering

Is geen sprake van een aardvordering dan is de hoogte van de vordering bepalend of de kantonrechter van het geschil kennis mag nemen of niet. In de wet is bepaald dat geldvorderingen met een beloop van ten hoogste € 25.000,00 tot de bevoegdheid van de kantonrechter behoren. Voor de bepaling van dit bedrag dient ook de verstreken rente tot aan de dagvaarding mee te worden geteld, alsook de – over het algemeen tevens gevorderde – buitengerechtelijke kosten.

Conclusie

Aan de hand van de genoemde uitgangspunten kan dus worden bepaald of een vordering moet worden ingesteld bij de kantonrechter dan wel bij Sector Civiel. Als de rechter zich onbevoegd moet verklaren is dat niet alleen zonde van de tijd en energie, maar komen daar ook weer kosten bij kijken. Iets dat met een voorafgaande controle van de rechter die bevoegd is kennis te nemen van het geschil eenvoudig voorkomen kan worden.