Nieuws

Verschillende algemene voorwaarden, welke gaan nou voor?

Als het goed is maakt u in de praktijk gebruik van uw eigen algemene voorwaarden die u uiteraard van toepassing wil laten zijn op door u te sluiten overeenkomsten (beschikt u nog niet over eigen algemene voorwaarden is het gezien het belang daarvan goed u daar nader over te laten informeren).

Niet zelden zal echter ook uw contractspartij gebruik willen maken van haar eigen algemene voorwaarden. Dat levert een interessant vraagstuk op, welke algemene voorwaarden zijn nou eigenlijk van toepassing in geval van een “battle of forms”?

Aanbod en aanvaarding

Een overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding. Dat principe geldt evenzeer voor de toepasselijke algemene voorwaarden. Het Nederlandse recht hanteert de “first shot rule” zoals is vastgelegd in artikel 6:225 lid 3 BW:

Verwijzen aanbod en aanvaarding naar verschillende algemene voorwaarden, dan komt aan de tweede verwijzing geen werking toe, wanneer daarbij niet tevens de toepasselijkheid van de in de eerste verwijzing aangegeven algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wordt gewezen.

Met andere woorden, de algemene voorwaarden van de partij die als eerste – in het aanbod – heeft verwezen naar de toepasselijkheid van de algemene voorwaarden op de overeenkomst zijn in beginsel onderdeel van de overeenkomst als dit aanbod wordt aanvaard.

Als de wederpartij haar eigen algemene voorwaarden van toepassing wil laten zijn op de overeenkomst, moet daarvoor uitdrukkelijk de toepasselijkheid van de algemene voorwaarden van de hand worden gewezen. Dat vormt dan in feite een verwerping van het aanbod waarbij een nieuw aanbod wordt gedaan. Wordt het “uitdrukkelijk van de hand wijzen” nagelaten dan blijft de eerste verwijzing in stand. Vandaar de benaming “first shot”.

Waar dan het “uitdrukkelijk van de hand wijzen” aan moet voldoen, is onderwerp geweest van de nodige jurisprudentie. Daaruit volgt dat de enkele afwijzing in de standaardtekst van de eigen algemene voorwaarden (de “afweerclausule”) daarvoor niet voldoende is. Het moet voldoende concreet en duidelijk zijn, en geen standaardtekst betreffen. De contractspartij moet niet hebben kunnen missen dat er sprake is van een afwijzing. Bij een mogelijke procedure in geval van battle of forms zal de rechter bij de beoordeling of de afwijzing voldoende uitdrukkelijk is geweest ook altijd kijken naar de feiten en omstandigheden van het geval.

Conclusie

Voor beide contractspartijen is het dus zaak alert te zijn:

• als partij die het aanbod ontvangt is het zaak de algemene voorwaarden uitdrukkelijk en expliciet van de hand te wijzen. Een standaardtekst volstaat niet;
• als partij die het aanbod heeft gedaan is het zaak alert te zijn ingeval de algemene voorwaarden van de hand worden gewezen. In dat geval is er sprake van een nieuw aanbod, waarbij dan vervolgens zelf de algemene voorwaarden van de contractspartij weer van de hand moeten worden gewezen. Anders kan een en ander ertoe leiden dat onbedoeld uiteindelijk de algemene voorwaarden van de contractspartij van toepassing zijn geworden.

Heeft u vragen over algemene voorwaarden, neem gerust contact met ons op.